New York’ta tarihi gece: Zohran Mamdani kazandı

ABD’nin en büyük kenti New York’ta belediye başkanlığı seçimlerini, resmî olmayan sonuçlara göre Demokrat aday Zohran Mamdani kazandı. Uganda doğumlu 34 yaşındaki Mamdani, bağımsız aday eski vali Andrew Cuomo’yu geride bırakarak son yüzyılın en genç New York belediye başkanı oldu.

Oyların yüzde 90’ından fazlası sayıldığında Mamdani yüzde 50,4’e ulaştı. Cuomo yüzde 41,6’da kaldı. Cumhuriyetçi Curtis Sliwa ise yüzde 7,1 oy aldı. New York Seçim Kurulu, 2 milyondan fazla seçmenin sandığa gittiğini, bunun son 50 yılın en yüksek belediye seçimi katılımı olduğunu bildirdi.

İlk Güney Asyalı ve Müslüman belediye başkanı

Mamdani’nin zaferi kent için bir ilk niteliği taşıyor. New York tarihinde ilk kez Güney Asyalı ve Müslüman bir siyasetçi belediye başkanı seçildi.

“Bir siyasi hanedanlığı devirdik”

Mamdani, sonuçların netleşmesinin ardından yaptığı konuşmada zaferi ‘geçim sıkıntısı yaşayan işçi sınıfı için bir kazanım’ diye niteledi. “New York, bu gece değişim için yetki verdin” diyen Mamdani, “Her sabah tek bir amaçla uyanacağıma söz veriyorum; bu şehri dünden daha iyi hâle getirmek” ifadesini kullandı. Kalabalığa “Bir siyasi hanedanlığı devirdik” diye seslenen Mamdani, “Bugün net biçimde söyledik: Umut yaşıyor” dedi. “Trump’ı ortaya çıkaran şehrin artık onu yenebileceğini” söyleyen Mamdani, “Bu karanlık dönemde New York ışık olacak” diye konuştu.

Ulaşım, bakım, kira: Vaatlerin odağı hayat pahalılığı

Kendini ‘demokratik sosyalist’ olarak tanımlayan Mamdani, kampanyasını yaşamı daha erişilebilir kılma hedefi üzerine kurdu. Ücretsiz ve hızlı otobüs hatları, evrensel çocuk bakımı ve artan kiralarla mücadele başlıca vaatleri arasında. Bu programları yüksek gelirli bireyler ve şirketlerden alınacak ek vergilerle finanse etmeyi planlıyor. Ancak bu planların bütçesi ve uygulanabilirliği konusunda soru işaretleri de dile getiriliyor.

Cuomo yenilgiyi kabul etti

Andrew Cuomo, sonuçların ardından yenilgiyi kabul etti. Destekçilerinin yuhalamaya başlaması üzerine “Hayır, bu doğru değil” diyerek kalabalığı uyardı ve “Bu gece onların gecesi” sözleriyle yeni belediye başkanına destek vermeye hazır olduğunu söyledi.

Washington’la muhtemel gerilim

Mamdani, yalnızca birkaç ay öncesine kadar eyalet meclisinde görev yapan, ulusal çapta yeni bir isimdi. İnternet tabanlı kampanyasıyla yaz aylarında Demokrat Parti ön seçimlerini kazanarak öne çıktı. Bu yükseliş, partide ‘merkez’ yerine daha ‘ilerici’ adaylara yönelme çağrılarını güçlendirdi. Öte yandan Cumhuriyetçiler onu ‘radikal’ bir yüz olarak hedef aldı. Başkan Donald Trump seçim öncesi Mamdani için ‘akıl hastası komünist’ ifadesini kullanmış ve seçilmesi hâlinde New York’a gönderilen fonları kesmekle tehdit etmişti.

Demokratlar Virginia ve New Jersey’de de kazandı

New York’taki sonuçlarla aynı gece, Virginia ve New Jersey’deki valilik yarışlarını da Demokrat adaylar önde tamamladı. Bu tablo, gelecek yıl yapılacak ara seçimler öncesinde Demokratların Kongre çoğunluğunu koruma veya artırma hedefi açısından önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor.

Virginia: Spanberger valiliğe geliyor

Virginia’da Demokrat Abigail Spanberger, Cumhuriyetçi vali yardımcısı Winsome Earle-Sears’ı mağlup etti. Eski kongre üyesi ve CIA görevlisi olan Spanberger, dört yıllık görev süresinin sonunda koltuğu Glenn Youngkin’den devralacak ve eyaletin ilk kadın valisi olacak. Federal harcama kesintilerinin Virginia ekonomisine etkilerini öne çıkaran Spanberger, yaşam maliyetini düşürme vaadiyle kampanya yürüttü.

New Jersey: Sherrill az farkla önde

New Jersey’de Temsilciler Meclisi üyesi Mikie Sherrill, resmî olmayan sonuçlara göre Cumhuriyetçi Jack Ciattarelli’yi az farkla geçti. Sherrill, Phil Murphy’nin yerini alacak. Yarış boyunca iki aday da hayat pahalılığına odaklandı; Sherrill konut üretimi için vergi teşvikleri ve kamu hizmeti ücret artışlarına fren sözü verirken, Ciattarelli vergi oranlarını düşürmeyi savundu.

Gözler ara seçimlere çevrildi

New York belediye başkanlığı ile Virginia ve New Jersey valiliklerinde Demokratların aynı gece elde ettiği başarı, ülke genelinde seçmen eğilimleri için bir referans olarak görülüyor. Önümüzdeki yılki ara seçimler yaklaşırken partiler, ekonomik sıkıntılar ve yaşam maliyeti başlıklarının belirleyici olacağı bir kampanya dönemine hazırlanıyor.