NATO yüzde 5 hedefinde uzlaştı

NATO üyesi 32 ülke, savunma harcamalarını 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) en az yüzde 5’ine çıkarma konusunda uzlaştı. Kararın, 3 Temmuz Çarşamba günü Lahey’de düzenlenecek NATO Zirvesi’nde resmen açıklanması bekleniyor.

Yeni plana göre bu oranın yüzde 3,5’i doğrudan savunma harcamalarına, yüzde 1,5’i ise altyapı gibi dolaylı ancak savunmayla bağlantılı alanlara ayrılacak. Böylece NATO’nun uzun süredir uyguladığı yüzde 2’lik savunma harcaması hedefi önemli ölçüde artırılmış olacak.

İspanya karşı çıktı: Mantıksız ve ters etki yaratır

Uzlaşma süreci, İspanya’nın itirazları nedeniyle oldukça zorlu geçti. Başbakan Pedro Sánchez, geçtiğimiz hafta NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’ye bir mektup göndererek, yüzde 5’lik hedefin 'mantıksız' olduğunu ve 'ters etki yaratabileceğini' savundu.

Sánchez, mutabakatın ardından yaptığı açıklamada İspanya’nın bu hedefe uymayacağını açıkça belirtti. Ancak Brüksel'deki NATO kaynakları, İspanya’ya özel bir istisna tanınmadığını ve ülkenin çıkışlarının daha çok iç siyasete yönelik olduğunu öne sürdü.

İspanya’nın ısrarı: Yüzde 2,1 yeterli

Madrid yönetimi, ordu ihtiyaçlarının yüzde 2,1’lik bir bütçeyle karşılanabileceğini savunuyor. Ancak bu tutum, diğer müttefikler arasında rahatsızlık yarattı. İspanya’nın ısrarı, uzlaşmayı tehlikeye sokan başlıca etkenlerden biri oldu.

Trump’ın baskısı ve Rus tehdidi belirleyici oldu

Savunma hedefindeki bu yükselişin başlıca nedenleri arasında Rusya’dan gelen güvenlik tehditleri ve ABD Başkanı Donald Trump’ın baskısı öne çıkıyor. Trump, Avrupa ülkelerinin NATO’daki yükü daha fazla omuzlaması gerektiğini uzun süredir dile getiriyor.

Avrupa'da ise Trump’ın, daha önce 'yeterince harcama yapmayan müttefiklere destek vermeyeceğini' açıkça söylemiş olması nedeniyle, ABD’nin NATO’dan uzaklaşabileceği yönündeki endişeler giderek büyüyor. Bu durum, Avrupa'nın kendi savunma kapasitesini artırması yönünde ciddi bir baskı oluşturuyor.