Trump’ın Politico röportajı Avrupa'yı karıştırdı

ABD Başkanı Donald Trump’ın Politico’ya verdiği özel röportaj, Almanya’da siyaset gündemini karıştırdı. Trump, Avrupa’daki mevcut liderleri ‘temel olarak sevdiğini’ söylese de, ‘iyi iş çıkarmadıklarını’ ve ‘çok laf az icraat ürettiklerini’ savundu.

Avrupa’nın göç politikası için “Kıtanın kendi kendini yok etmesine yol açan bir çizgi” ifadesini kullanan Trump, Avrupa’yı göç yönetiminde başarısız olmakla suçladı.

“Ukrayna’da bir an önce seçim yapılmalı”

Ukrayna konusunda ise bir an önce seçim yapılmasını istedi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski için “Artık kendine gelip bazı şeyleri kabul etmeli” diyerek, Ukrayna’nın toprak tavizleri içeren tartışmalı ABD barış planına razı olması gerektiği mesajını verdi. Zelenski bu tür bir plana açıkça karşı çıkıyor.

NATO’nun genişlemesi hakkındaki soruya da yanıt veren Trump şöyle konuştu:

Dürüst olalım; bu “NATO’nun doğuya genişleme anlaşması” Putin’den çok önceydi. Putin’den çok önce Ukrayna’nın asla bir NATO ülkesi olmayacağı sözü verilmişti. Zelenski’yi P. T. Barnum’a benzetiyorum. Onu bilirsiniz; dünya üzerindeki gelmiş geçmiş en iyi satıcıdır. “Her şeyi satabilirim, çalışıp çalışmaması önemli değil” derdi. Zelenski tam olarak öyle.

İlk göreve geldiğinde Putin’le tanıştı ve “Sadece iki şey istiyorum: Kırım’ı almak ve NATO’ya katılmak” dedi. Bunu da hoş bir biçimde söylemedi. Ama çok iyi bir satıcı; Joe Biden’ı 350 milyar dolar vermesi için kandırdı. Peki karşılığında ne aldı? Topraklarının yüzde 25’ini kaybetti. Olan bu.

Ama Biden’ın hakkını da yemeyelim; Kırım’ı Obama verdi. Biliyorsunuz, ben çok iyi bir emlakçıyım. Haritaya her baktığımda “Aman Tanrım, Kırım çok güzel” diyorum. Dört tarafı okyanusla çevrili, havası ve suyu çok güzel bir yer olduğunu söylüyorlar; üstelik Ukrayna’nın bugün konuştuğumuz kısımlarıyla da bağlantı noktası. Obama ise orayı vermeye zorladı. Bütün kriz de o zaman başladı.

CDU: Rus dış politikasını filtresiz alıyor

CDU’nun dış politika sözcüsü Jürgen Hardt, Trump’ın sözlerine sert tepki gösterdi. Hardt, Bild’e yaptığı açıklamada, “Rus dış politikasının Beyaz Saray tarafından bu kadar filtresiz alınması dehşet verici” dedi.

Hardt, Ukrayna’da seçim çağrısını da gerçekçi bulmadığını vurguladı ve şöyle konuştu:

Ukrayna topraklarının neredeyse beşte biri Rusya tarafından işgal altındayken nasıl seçim yapacaksınız? Kırım, Donetsk ve Mariupol’deki insanlar şu anda ne parlamentoyu ne de yeni bir cumhurbaşkanını özgürce seçebiliyor. Tüm Ukraynalıların serbestçe katılamadığı bir seçim, ülkenin gerçek iradesini yansıtamaz.

Zelenski seçimleri şartlı kabul etti

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ülkesinde yeniden seçimlere gidilmesine kapıyı tamamen kapatmadığını, ancak bunun için demokratik şartların sağlanması gerektiğini söyledi. Zelenski, Kiev’de gazetecilere yaptığı açıklamada, savaş hâline rağmen seçimlerin “ilke olarak mümkün” olduğunu belirtti. Ancak iki temel koşulun altını çizdi; önce seçimlere izin verecek açık bir yasal zemin oluşturulmalı, seçmenlerin ve seçim sürecinin güvenliği garanti altına alınmalı.

Zelenski, bu şartlar sağlanırsa parlamentodan gerekli yasa değişiklikleri için çalışma isteyebileceğini söyledi. Mevcut savaş hukuku altında seçim yapmanın yasal olarak mümkün olmadığını hatırlattı. Ukrayna lideri, olası bir seçim sürecinin güvenliğinin sağlanması için ABD ve Avrupa ülkelerinden destek istedi. Tüm bu koşullar yerine getirilebilirse 60 ila 90 gün içinde sandığa gidilebileceğini vurguladı.

“Rus anlatılarını sahipleniyor” eleştirisi

CDU’lu dış politika uzmanı Roderich Kiesewetter de Trump’ın “Rus anlatılarını benimsediğini ve Ukrayna hükûmetini gayrimeşru göstermeye çalıştığını” söyledi.

Kiesewetter, Ukrayna’da savaş hukuku yürürlükteyken seçim yapılmasının hem hukuken yasak hem de güvenlik açısından imkânsız olduğuna dikkat çekerek “Ukrayna sivil halkı Rusya tarafından sürekli bombalanırken seçim yapmak mantıklı da değil” diye konuştu.

CDU’lu siyasetçi, Trump’ın bunları bilmediğini düşünmediğini, “Bu Rus anlatılarını yinelemesi, saldırgan devletin tam çıkarına” sözleriyle anlattı.

Buna rağmen Kiesewetter, Trump’ın Avrupa’ya yönelik bir eleştirisinde haklılık payı olduğunu da kabul etti. Avrupa’nın “Çok konuşup az adım attığı” yönündeki tespiti için “Bu, Ukrayna’ya daha kararlı destek verilmesi gerektiğini bir kez daha gösteriyor” dedi ve Almanya’nın Taurus füzelerini artık teslim etmesi çağrısını yineledi.

SPD: Tesadüf değil, otoriterleri güçlendirmek istiyor

SPD Meclis Grubu’nun dış politika sözcüsü Adis Ahmetovic de Trump’ın sözlerini hafife almıyor. Ahmetovic, “Başkan Trump’ın Avrupa’ya yönelik son açıklamalarını çok ciddiye alıyorum. Bunlar tesadüfen söylenmiş sözler değil, otoriter güçleri desteklemeye dönük” ifadelerini kullandı.

SPD’li siyasetçi, buna verilecek yanıtın ‘güçlü, birleşik ve özgüvenli bir Avrupa kıtası’ olması gerektiğini vurguladı.

Weber: Her Trump cümlesini yorumlamayı bırakmalıyız

Avrupa Halk Partisi (EVP) lideri Manfred Weber ise daha mesafeli bir çizgi önerdi. Weber, Bild üzerinden yaptığı açıklamada, “Günlük Trump açıklamalarını yorumlamayı bırakmalıyız” diyerek Avrupa’daki siyasetçilere sakin kalma çağrısı yaptı.

Weber, Avrupa ekonomisinin hâlâ güçlü olduğuna işaret ederek, “Şimdi önemli olan, kendi ödevlerimizi yapıp Avrupa’yı hak ettiği birlik ve güç seviyesine getirmek” dedi.

“ABD ile köprüleri atamayız ama kendi güvenliğimizi güçlendirmeliyiz”

Münih Güvenlik Konferansı’nın eski başkanı Christoph Heusgen de Trump döneminde Avrupa’nın daha özgüvenli davranması gerektiğini söyledi.

Heusgen, Deutschlandfunk’a verdiği röportajda, ticaret ve güvenlik politikalarında ABD ile köprüleri atmanın gerçekçi olmadığını belirtti. Ancak buna paralel olarak Berlin’in, bir yandan Washington’la temas ve iş birliğini sürdürürken, diğer yandan sabah akşam Avrupa güvenliğini ve savunmasını güçlendirmek için çalışmak zorunda olduğunu vurguladı.