Kriz derinleşiyor, vaatler unutuldu

Başbakan Friedrich Merz, mayıs ayında yaptığı ilk hükûmet açıklamasında “durgunluğun sona erdiğini” söylemiş, vergi indirimi ve yatırım atağıyla toparlanma sözü vermişti. Ancak beklentiler gerçekleşmedi. Ekonomistler, yapısal reformlar yapılmazsa Almanya’nın krizden çıkamayacağı uyarısında bulunuyor.

İşsizlikte rekor artış

“Yeni Sosyal Piyasa Ekonomisi Girişimi” verilerine göre 1 Temmuz’dan bu yana 125 bin kişi işten çıkarıldı. İşsiz sayısı 2,98 milyona ulaştı. Federal İstihdam Ajansı Başkanı Andrea Nahles, ağustosta bu sayının 3 milyonu aşacağını ve bunun on yılın en yüksek işsizlik seviyesi olacağını açıkladı.

Negatif büyüme ve üretimde düşüş

Federal İstatistik Dairesi, Merz hükûmetinin ilk çeyreğinde ekonominin yeniden küçüldüğünü duyurdu. Haziranda sanayi üretimi yüzde 1,9 gerileyerek pandemi döneminden beri en düşük seviyeye indi. Özellikle kimya, otomotiv ve makine sektörleri etkilendi. Siemens CEO’su Roland Busch, “Bazı sektörlerde artık rekabetçi değiliz” dedi.

İflaslar hızla artıyor

Temmuzda 4 bin 7 şirket iflas etti. Bu, bir yılda yüzde 19,2 artış anlamına geliyor ve son on yılın en yüksek rakamı. Ifo Enstitüsü verilerine göre şirketlerin yüzde 37’si sipariş sıkıntısı yaşıyor; bu oran otomotivde yüzde 43’e çıkıyor.

Şirketlerden sert uyarılar

Merck CEO’su Belén Garijo, “Daha akıllı bürokrasi, daha az kaygı ve daha fazla cesaret gerekiyor” derken, Mercedes CEO’su Ola Källenius, “Almanya aksi hâlde endüstriyel liderliğini kaybeder” dedi. Sanayi temsilcileri yüksek vergiler, enerji maliyetleri ve bürokrasiden şikâyetçi. Ryanair CEO’su Eddie Wilson, yüksek vergiler nedeniyle kıştan itibaren Almanya’daki uçuşlarını azaltacağını açıkladı.

Reform çağrıları

Ifo Başkanı Clemens Fuest, vergi mevzuatının sadeleştirilmesi, işten çıkarma kurallarının gevşetilmesi ve idarenin dijitalleşmesi gibi köklü reformların şart olduğunu vurguladı. Kimya endüstrisi derneği VCI Başkanı Wolfgang Große Entrup ise hükûmete seslenerek “Evrak çılgınlığını yüzde 25 azaltın, dünya bizi beklemiyor” dedi.

CDU’dan özeleştiri

CDU Genel Sekreteri Carsten Linnemann, hükûmetin ilk 100 gününde hatalar yapıldığını kabul etti. Linnemann, “Ülkedeki ruh hâli umduğumuz kadar iyi değil. Koordinasyon sorunları ciddi hayal kırıklığı yarattı” diyerek özeleştiride bulundu.