Emeklilik paketi kabul edildi: Koalisyon krizin kıyısından döndü!

Oylama, özellikle CDU/CSU grubu içinde haftalarca süren sert tartışmaların ardından yapıldı. Buna rağmen paket, siyah-kırmızı koalisyonun oylarıyla Meclis’ten geçti.

Emeklilik paketi, siyah-kırmızı koalisyonun bu yasama dönemindeki en tartışmalı projelerinden biriydi. Tasarı, emekli maaşlarının ortalama ücrete oranını 2031’e kadar yüzde 48 düzeyinde sabitlemeyi öngörüyor. Hükûmet bunu “Emeklilikte alım gücünü koruma” adımı olarak savundu; eleştiriler ise ağırlıklı olarak maliyetlere ve kuşaklar arası adalete odaklandı.

Genç Grup krizi

CDU/CSU içindeki “Genç Grup”a mensup 18 milletvekili, paketin gelecekteki kuşaklara büyük bir fatura çıkaracağı uyarısıyla haftalarca açıkça karşı çıktı. Fraksiyon içinde yapılan deneme oylamalarında 10–20 civarında ‘hayır’ oyu ve bir dizi çekimserin olduğu konuşuldu. Koalisyonun Bundestag’da sadece 12 sandalyelik bir çoğunluğa sahip olması, bu itirazları siyaseten daha da kritik hâle getirdi.

Tartışmaları yumuşatmak için, emeklilik paketine eşlik edecek bir ‘karar metni’ hazırlanmıştı. Bu metinle, önümüzdeki günlerde kurulması planlanan emeklilik komisyonuna geniş bir inceleme görevi verilmesi öngörülüyordu. Ancak kısa süre önce bu ek karar tasarısı geri çekildi. Hükûmet kanadı, komisyonun zaten kabine kararıyla kurulacağını, Meclis’ten ayrıca bir niyet kararı çıkmasına gerek olmadığını savundu.

Bir gün kala Sol Parti'den kritik hamle

Sürecin seyrini değiştiren önemli adımlardan biri de Sol Parti’nin (Die Linke) tutumu oldu. Parti yönetimi, emeklilik seviyesinin daha da aşağı çekilmesine karşı olduklarını vurgulayarak hükûmet paketini de yetersiz buldu, ancak oylamada çekimser kalacaklarını açıkladı. Böylece 60’tan fazla muhtemel ‘hayır’ oyu, aritmetikte fiilen devre dışı kaldı. Basit çoğunluğun hesaplanmasında çekimserler dikkate alınmadığı için, koalisyonun ihtiyaç duyduğu ‘evet’ sayısı fiilen aşağı çekilmiş oldu.

Koalisyon 'kendi çoğunluğumuzla geçirmeliyiz' dedi

Buna karşın hem Başbakan Friedrich Merz hem de SPD’nin önde gelen isimleri, paketin ‘kendi çoğunluklarıyla’ geçirilmesinin siyasi açıdan hayati olduğunu defalarca vurguladı. Amaç, oylamanın dış destekle değil, koalisyonun iç dayanışmasıyla kazanıldığını göstermekti.

Yeşiller ise sürece baştan sona mesafeli durdu. Parti yönetimi, paketin emeklilik sisteminde yapısal bir reform getirmediğini, sorunları sadece ötelediğini savunarak ‘hayır’ oyu kullanacağını açıkladı. Genç kuşaklara yüklenecek ek maliyetler, Yeşillerin ve bazı iktisatçıların temel eleştiri noktalarından biri oldu.

Komisyon kurulacak

Bugünkü oylamayla birlikte emeklilik paketi Meclis aşamasını geçmiş durumda. Çalışma Bakanı Bärbel Bas, aralık ayı içinde bir emeklilik komisyonu kurulacağını ve bu komisyonun yaz aylarına kadar uzun vadeli emeklilik ve yaşlılık güvencesi önerileri hazırlayacağını duyurdu.

Önümüzdeki dönemde tartışma, bu paketin ötesine geçerek emeklilik yaşının, ek fonlu sistemlerin ve kuşaklar arası yük paylaşımının nasıl düzenleneceği sorularına odaklanacak. Ancak bugünkü oylama, siyah-kırmızı koalisyon açısından hem emeklilik politikasında hem de iç istikrar tartışmalarında kritik bir eşik olarak görülüyor.

Bas: Tamamen yeni bir sisteme ihtiyacımız var

Federal Çalışma Bakanı ve SPD Eş Genel Başkanı Bärbel Bas, mevcut düzenlemelerin yeterli olmayacağını söyledi. Bas, ARD’nin Tagesthemen programında yaptığı açıklamada, sadece küçük düzeltmelerle yetinilemeyeceğini vurguladı ve “Sadece iki üç vidayı sıkmak yetmez, tamamen yeni bir sisteme ihtiyacımız var” dedi.

Bas, önümüzdeki dönemde 'cesur bir reform' gerektiğini, bunun da ancak büyük halk partilerinin birlikte başarabileceğini belirtti. Amaçlarının, uzun yıllar boyunca tüm kuşaklar için geçerli olacak, kalıcı ve adil bir sistem kurmak olduğunu ifade etti.

Bakan, kurulacak emeklilik komisyonunda genç kuşağın da mutlaka söz hakkı olması gerektiğini söyledi. “Genç neslin de bu komisyonda sesi olmalı” diyerek, alınacak kararların sadece bugünkü emeklileri değil, gelecekteki çalışanları da doğrudan etkileyeceğini hatırlattı.

Koalisyona 'kriz yönetimi' uyarısı

Bas, ayrıca, emeklilik paketinin hazırlık sürecinde yaşanan tartışmalara da değindi ve hükûmetin bundan sonraki adımlarda daha farklı bir yöntem izlemesi gerektiğini ifade etti. Koalisyon ortaklarının, böylesine önemli kararları kendi aralarında zamanında netleştirmeyi öğrenmesi gerektiğini vurgulayan Bas, “Toplum haftalarca süren bu tür çatışmalara tanık olmamalı” dedi.

Merz’ten 'Rente-2' mesajı

Şansölye Friedrich Merz de paketin kabul edilmesinin ardından gelecek yıl için 'kapsamlı bir emeklilik reformu' sözü verdi. Merz, “Bugün doğru yöne atılmış ilk adımı attık. Asıl iş şimdi başlıyor” dedi.

Plana göre, önce emeklilik komisyonu kapsamlı öneriler hazırlayacak. Ardından federal hükûmet bu önerileri değerlendirerek yeni reform paketini hızla hazırlayıp parlamentoya sunacak. Merz, bu ikinci paketi 'sosyal güvenlik sistemimizin merkezi bir yapı taşı' olarak tanımladı ve sosyal devletin gelecekte de finanse edilebilir, güçlü ve kuşaklar arası adaletli kalacağı sözünü verdi.