NHS’ten acil 3 milyar sterlin talebi

NHS Confederation ve NHS Providers, 2025/26 mutabakatı sonrası ortaya çıkan baskıları gerekçe göstererek acil 3 milyar sterlin talep ediyor. Kalemler arasında toplu işten çıkarmalara bağlı kıdem tazminatları, hekim grevlerinin maliyeti ve ilaç fiyatlarındaki artış öne çıkıyor. İngiltere’de NHS bütçesi 196 milyar sterlin olsa da bu üç kalem ‘ekstra yük’ olarak tanımlanıyor.

Rakamlar: Grev, işten çıkarma, ilaç

Temmuzdaki beş günlük asistan hekim grevinin faturası yaklaşık 300 milyon sterlin. Entegre bakım kurullarındaki (ICB) yeniden yapılanmaya bağlı işten çıkarmalar için 1 milyar sterlini aşkın ek yük hesaplanıyor. İlaç fiyatlarındaki yükselişin, hayati ilaçlarda 2,5 milyar sterline kadar ek maliyet doğurabileceği belirtiliyor.

Olası kısıntılar

Ek ödenek çıkmazsa, hastaneler hafta sonu ve akşam ek ameliyathane listelerini durdurabilecek. “Yaşam kalitesini artıran ama hayat kurtarıcı olmayan” işlemler —örneğin ağrılı halluks valgus (bunion) cerrahisi— azaltılacak.

Bekleme listeleri yeniden tırmanıyor

Temmuz 2024’te 7,6 milyon işlem/randevuya çıkan bekleme listeleri, altı ay geriledikten sonra son üç ayda yeniden artarak 7,4 milyona ulaştı. Birlikler, ‘ek 4–5 milyon randevu’ hedefinin, 3 milyar sterlin sağlanmadan tutturulamayacağını söylüyor.

Bütçe pazarlığı kilitlendi

ICB’lerde 25 bin çalışanın yarısına kadarını etkileyebilecek işten çıkarma planı gecikiyor. Sağlık Bakanı Wes Streeting’in bu yıl için talep ettiği 1,3 milyar sterlinlik ek fonun, Maliye Bakanı Rachel Reeves tarafından 650 milyon sterline indirildiği; artan ilaç maliyetlerinin ise bakanlık bütçesinden karşılanması şartının koşulduğu aktarılıyor.

Açıklamalar ve siyaset cephesi

NHS Confederation CEO’su Matthew Taylor, “Bütçelenmemiş kıdem tazminatları, yüksek ilaç fiyatları ve grevler, bekleme süreleri ile reformları raydan çıkarma riski taşıyor” dedi. NHS Providers CEO’su Daniel Elkeles ise “Bu koşullarda bu yıl NHS’in gerçekçi olarak ne başarabileceğini dürüstçe tartışma zamanı” ifadelerini kullandı.

Hükûmet, NHS’e rekor yatırım yapıldığını, ‘paranın tek başına yetmeyeceğini’ ve ‘reformla birlikte gitmesi gerektiğini’ savunuyor. Sağlık Bakanlığı, “Gereksiz grevler kaynakları cepheden uzaklaştırıyor” diyerek Britanya Tabipler Birliği’ne çağrı yaptı. Muhalefet, ICB yeniden yapılanmasının yavaşlığını eleştiriyor; Streeting ‘yalnızca gönüllü ayrılma başvuruları’ olduğunu söylemekle yetindi.

Sırada ne var?

Gözler, gelecek ay açıklanacak bütçede. Ek kaynak çıkmaması hâlinde hem bekleme sürelerinin uzaması hem de planlı bakım kapasitesinde belirgin bir daralma bekleniyor.