Hollanda Parlamentosu, AB’nin savunma harcamaları planına karşı

Hollanda Parlamentosu, Avrupa Komisyonu’nun AB savunma harcamalarını 800 milyar avro artırma planına karşı çıktı. Milletvekillerinin çoğunluğu, Hollanda’nın bu projeye destek vermemesi gerektiğini belirterek hükûmete plana katılmama çağrısında bulundu.

Geçen hafta AB liderleri, ReArm Europe olarak adlandırılan planı oybirliğiyle onaylamış, Başbakan Dick Schoof da Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’den bu öneriyi geliştirmesini istemişti. Ancak Hollanda Parlamentosu’nun alt kanadı Tweede Kamer, Salı günü kabul ettiği bir önergeyle mevcut hâliyle plana karşı olduğunu açıkladı.

Koalisyon partileri bölündü

150 sandalyeli parlamentoda 73’e 71 oyla kabul edilen önerge, Başbakan Schoof’un partisinin içinde de görüş ayrılığına neden oldu. VVD planı desteklerken, koalisyon ortakları PVV, BBB ve NSC önergeye destek vererek hükûmetin tutumuna karşı çıktı.

Önergenin mimarı JA21 lideri Joost Eerdmans, Hollanda’nın ortak AB borçlanmasına karşı olduğunu belirterek, savunma harcamalarının ulusal bütçe içinde kalması gerektiğini savundu. Parlamento, hükûmetin projeye katılmaması ve gerekirse muafiyet hakkı talep etmesi gerektiğini vurguladı.

Muhalefet: Hollanda izole oluyor

Oylama sonrası GroenLinks-PvdA lideri Frans Timmermans, “Parlamento, Hollanda’yı AB içinde izole ediyor. Koalisyonun üç partisi, başbakanı zor durumda bıraktı.” dedi. PVV lideri Geert Wilders ise Başbakan Schoof’un Brüksel’e giderek Hollanda’nın plana karşı olduğunu açıklaması gerektiğini söyledi.

Von der Leyen’in sunduğu plan, AB ülkelerinin savunma harcamalarını gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 1,5’i oranında artırmasını öngörüyor. İlk dört yılda 650 milyar avro ulusal bütçelerden, 150 milyar avro ise ortak borçlanmayla sağlanacak. Fonlar, füze sistemleri, dronelar, hava savunma sistemleri ve siber güvenlik yatırımlarına ayrılacak.

Hollanda, AB içinde yalnız kalabilir

NSC lideri Pieter Omtzigt, partisinin Ukrayna’ya destek verdiğini ancak ortak borçlanma ve bütçe kurallarının gevşetilmesine karşı olduğunu belirtti. D66 lideri Rob Jetten ise, “Avrupa’nın güvenliği için ABD’ye bağımlı kalamayız. Kendi savunmamızdan sorumlu olmalıyız.” dedi. Uzmanlar, Hollanda’nın bu kararla AB içinde izole olabileceği ve Başbakan Schoof’un Avrupa’daki etkisinin zayıflayabileceği yorumunu yaptı.

Önerge, geçen hafta ilk kez oylamaya sunulmuş ancak eşit oy çıkması nedeniyle karar alınamamıştı. JA21 lideri Eerdmans’ın trafik nedeniyle oylamaya katılamaması, ikinci oylamada sonucun değişmesine neden oldu.

Diğer Avrupa ülkeleri plana destek veriyor

Hollanda’nın aksine, diğer Avrupa ülkeleri ReArm Europe planına destek veriyor. İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, projeyi onayladıklarını duyurdu. Fransa ise Avrupa askeri iş birliğini görüşmek üzere bir toplantı düzenleyecek. Toplantıda Ukrayna’ya destek konusu da ele alınacak ve Hollanda görüşmelere katılacak.