Vize bekleyen Afganlara ‘vazgeçme’ karşılığı para teklifi

çişleri Bakanı Alexander Dobrindt’in (CSU) bakanlığı, Almanya’ya kabul onayı bulunan fakat Pakistan’da vize bekleyen Afganlara yeni bir seçenek sunuyor. GIZ imzalı yazışmalara göre gönüllü olarak başvurudan çekilen kişilere nakit ödeme ve ‘yeniden başlangıç’ desteği verilecek. Yardım Afganistan’da ya da üçüncü bir ülkede kullanılabilecek.

Kimleri kapsıyor?

Teklif iki gruba yöneliyor. İnsan hakları listesindeki yaklaşık 60 kişi ile köprü programındaki yaklaşık 600 kişi. Kabul edenler, Almanya’ya giriş haklarını ve devlete karşı doğabilecek tüm taleplerini kesin olarak kaybedecek.

Neden şimdi?

Bakanlık adımı ‘süre baskısı’ ile gerekçeliyor. Çok sayıda kişi Pakistan’da beklerken İslamabad’ın sınır dışı planları hükûmeti zorluyor. Dışişleri Bakanı Johann Wadephul’ün (CDU) temasları sonrası yıl sonuna kadar geçici bir sınır dışı durdurma sağlandığı bildirildi; ancak GIZ yazısında “Tüm dosyaların zamanında sonuçlanması garanti değil” deniliyor.

Ne kadar ödeme?

Basına sızan belgelere göre tutarlar değişiyor.

    • Focus: Pakistan’da yalnız yaşayan bir kadın için 1.500 avro tek seferlik ödeme ve 5 bin avro başlangıç desteği; ailelerde toplam daha yüksek meblağlar.

    • Welt: Çıkış öncesi 2 bin 500 avro, çıkış sonrası 10 bin avroya kadar seçenekler.

Pakette ayrıca seyahat belgeleri, tıbbî destek, Afganistan’da üç aya kadar barınma ve iaşe gibi aynî yardımlar sayılıyor.

Üçüncü ülke istisnası dar

Yazışmalara göre üçüncü bir ülkeye çıkış yalnızca özel istisnalarda ve bireysel inceleme ile mümkün. Plan, fiilen Taliban yönetimindeki Afganistan’a dönüş varsayımı üzerine kurulu. Bu yaklaşım, güvenlik, işkence ve kötü muamele riski nedeniyle insan hakları örgütlerinin sert eleştirilerini çekiyor.

Resmî savunma ve hukuk boyutu

İçişleri, Bild’e “Almanya’ya alınması beklenmeyen kişilere Afganistan’a gönüllü dönüş ya da başka bir üçüncü ülkeye çıkış için gelecek perspektifi sunuyoruz” açıklamasını yaptı. Öte yandan Anayasa Mahkemesi’ndeki dava ve idare mahkemelerinin ‘kabul onayları devleti yükümlü kılar’ kararları, bakanlığın alternatif arayışını hızlandırmış görünüyor.