Söder: Emeklilik paketinde güvenoyu tamamen yanlış

Almanya’da haftalardır süren emeklilik tartışmasında çözüm görünürde yok. CSU Genel Başkanı Markus Söder, emeklilik paketine ilişkin oylamanın güvenoyu ile bağlanmasını kesin biçimde reddetti. Hem koalisyon içinde hem de muhalefette herkes, dosyanın çok çetrefilli olduğu konusunda hemfikir.

Söder’den güvenoyu ve erteleme çıkışı

Söder, Berlin stüdyolarına yaptığı açıklamada, emeklilik paketine güvenoyu eklenmesini ‘tamamen yanlış bir yol’ olarak nitelendirdi. Söder, “Güven oylamaları güveni güçlendirmez, çoğu zaman daha kötü şeylerin habercisi olur” dedi.

CSU lideri, oylamanın ertelenmesine de karşı çıktı. Teknik olarak emeklilik seviyesinin 2029’a kadar, koruma hattı olmasa bile, muhtemelen yüzde 48’in altına düşmeyeceği hatırlatılıyor. Ancak “Ertelemek ve ötelemek işi daha iyi yapmaz” diyen Söder’e göre zaman baskısı yine de büyük.

Koalisyondaki gerilimler ve artan medya baskısı nedeniyle dosyayı sürüncemede bırakmanın ‘radikal partileri güçlendireceğini’ savunan Söder, “Bunu başaracağız, altından kalkacağız” diyerek hem partisine hem de koalisyona mesaj verdi.

Genç vekiller tasarıya ‘hayır’ çizgisinde

Buna karşın, CDU/CSU içindeki genç milletvekilleri şimdilik geri adım atmaya yanaşmıyor. Genç Grup’un başındaki Hessenli CDU milletvekili Pascal Reddig, emeklilik paketine bu hâliyle onay vermeyeceklerini açıkça söylüyor.

Reddig, tartışmanın ‘tamamen içerik odaklı’ olduğunu vurgulayarak, “Bu yüzden başta Federal Çalışma Bakanı Bärbel Bas olmak üzere herkesi, bunu salt partiler arası güç mücadelesine dönüştürmemeleri konusunda uyarmak isterim” ifadelerini kullandı.

Başbakan Friedrich Merz’in uzlaşı için ortaya attığı son öneri de genç vekilleri ikna etmedi. Merz, iki koalisyon grubunun ileride yeni emeklilik reformlarına hazır olduklarını, emeklilik paketine eşlik eden bir metinde yazılı olarak taahhüt etmesini önermişti.

Reddig için bu yeterli değil. Bağlayıcı olmayan bir ‘niyet kararının’, reformların gerçekten yapılmasını güvence altına alacak yol olmadığı kanaatinde.

Asıl kavga: Yüzde 48’lik koruma hattı

Tartışmanın merkezinde emeklilik seviyesindeki ‘koruma hattı’ bulunuyor. Hükûmetin yasa tasarısına göre, emekli aylıkları 2032’nin ortasına kadar ortalama ücretin en az yüzde 48’i düzeyinde tutulacak. Bu tarihten sonra ise seviye kademeli olarak düşmeye başlayacak.

Reddig ve çevresindeki genç vekiller bu modeli reddediyor. Onların hesabına göre, koruma hattı hiç konulmasa bile 2032 ortasında emeklilik seviyesi zaten yaklaşık yüzde 47’de olurdu. Dolayısıyla bütün uzun vadeli hesaplamaların bu daha düşük referans değerden yapılması gerektiğini savunuyorlar.

Bu bakış açısıyla 2040’a kadar emeklilik seviyesinin her yıl yaklaşık 1 puan daha düşük olabileceğini, devlet bütçesinin de bu sayede 100 milyar avroyu aşkın bir katkıdan kurtulacağını iddia ediyorlar.

SPD için yüzde 48 kırmızı çizgi

SPD cephesi ise bu yaklaşımı kesinlikle reddediyor. SPD Genel Sekreteri Tim Klüssendorf, yüzde 48’lik koruma hattının partisi için ‘çekirdek talep’ olduğunu söylüyor.

Klüssendorf, “Bu paketin Bundestag’dan geçirilmesi üzerinde açık ve net bir mutabakat var” diyerek koalisyon protokolünü hatırlatıyor. Özellikle doğu Almanya’da halkın dörtte üçünün yalnızca yasal emekli aylığına güvendiğini belirten Klüssendorf, “Bu yüzden emeklilik seviyesini istikrara kavuşturmak ve fazladan bir yüzde puan daha eklemek için mücadele ediyoruz” diyor.

Siyaset bilimci Wolfgang Schroeder de SPD’nin bu noktada geri adım atmasının zor olduğunu düşünüyor. SPD’nin, daha önce göç politikasında ve Bürgergeld reformunda Birlik partilerine geniş tavizler verdiğini söyleyen Schroeder, “Şimdi sıra Birlik’te, kendi evini derleyip toplaması gerekiyor” diye konuştu.

Schroeder, Angela Merkel döneminde de emeklilikte bir koruma hattı bulunduğunu ve mevcut tasarıyla bugünkü model arasında büyük bir fark olmadığını hatırlatıyor.

Birlik’te gençlere hem baskı hem övgü

Bu nedenle CDU/CSU içinde pek çok isim, genç vekillerin geri adım atmasını kolaylaştıracak bir çıkış yolu arıyor. Fraksiyon Başkanı Jens Spahn, Münih’te yayımlanan Merkur gazetesine verdiği röportajda, “Sayelerinde gerçekten geniş bir emeklilik tartışması yaşanıyor” diyerek genç gruba övgüde bulundu.

Spahn, emeklilik komisyonunun planlanandan daha erken kurulacak olmasının ve daha hızlı sonuç üretmesinin de genç vekillerin baskısı sayesinde gündeme geldiğini vurguladı.

Yeşiller kendi önerilerini hazırlıyor

Yeşiller ise bir yandan kendi emeklilik reform önerilerini hazırlıyor. CDU/CSU içindeki müzakereler sürerken gözler şimdi perşembe günkü koalisyon komitesine çevrilmiş durumda. Başkent Berlin’de herkes, toplantıda emekliliğin ana gündem maddelerinden biri olacağını biliyor.

Ancak kulislerde hızlı bir çözüm bekleyen pek yok. Dosya çok karmaşık, manevra alanı dar, pek çok seçenek daha şimdiden masadan kalkmış hâlde. Koalisyon ile Birlik partileri arasında emeklilik düğümünün kısa sürede çözülüp çözülmeyeceği ise hâlâ belirsiz.