Merz ve Klingbeil bir arada: Emeklilik kavgası ertelendi, çözülmedi

Almanya’da haftalardır süren emeklilik tartışmalarının ardından Başbakan Friedrich Merz ve yardımcısı Lars Klingbeil, G20 Zirvesi için gittikleri Johannesburg’da birlikte basın açıklaması yaptı.

Merz, bu görüntüden duyduğu memnuniyeti gizlemedi. ‘İkili’ olarak sahneye çıkmaktan ‘çok mutlu’ olduğunu söyledi ve ‘iyi ve birlik içinde bir tablo’ verdiklerini belirtti. Başbakan, “Almanya dışarıdan, içerideki tartışmaların düşündürdüğünden çok daha iyi algılanıyor” derken, Klingbeil’in yan tarafta gülümsediği aktarıldı.

SPD’li Klingbeil, Johannesburg’a Merz’den önce gelmiş ve onu beklemişti. Güney Afrika’daki zirve, bir haftadır süren CDU–SPD gerginliğini yüz yüze konuşmak için de ilk gerçek fırsat sayılıyordu. Zira emeklilik paketi en geç aralık başında Bundestag’dan geçmek zorunda. Ancak CDU/CSU içinden 18 milletvekili artan maliyetler nedeniyle hâlâ ‘hayır’ oyu ile tehdit ediyor.

Klingbeil, G20’den önce Çin’e gitmiş, oradayken olası casusluk riskleri nedeniyle Merz ile telefonda bile rahat konuşamadıklarını, yalnızca kısa mesajla (SMS) haberleştiklerini anlatmıştı. Oradan doğrudan Güney Afrika’ya geçti.

Emeklilik tartışması rafa kalktı ama kapanmadı

Yine de Johannesburg’da ikiliye “Emeklilik krizini görüştünüz mü?” sorusu yöneltildiğinde, Merz de Klingbeil de konuyu küçümsemeye çalıştı. Merz, “Emeklilik burada bir rol oynamadı” dedi. Klingbeil de Merz’e katıldı. Merz, espri yapmayı da ihmal etmedi ve “G20 ortaklarının bu konuda bizi sıkıştırmamasına ben de şaşırdım” diye takıldı.

Gerçekte ise emeklilik kavgası yalnızca zirve süresince rafa kaldırıldı. Çatlak ertelendi ama kapanmadı.

Trump’ın Ukrayna hamlesi iç tartışmaları gölgeledi

Merz ve Klingbeil’in iç gündeme tam odaklanamamasının bir nedeni de ABD’den gelen Ukrayna hamlesi oldu. Trump yönetiminin, Rusya’nın işgal ettiği Ukrayna’ya kendi ‘barış planını’ kabul etmesi için fiilî bir ultimatom vermesi, Güney Afrika’da iç siyasi tartışmaların önüne geçti.

Koalisyon partileri, bu adım karşısında en azından dış politika başlığında geçici bir birlik sergiledi. Hükûmet cephesinde bir süreliğine “Önce Ukrayna ve transatlantik birlik” söylemi öne çıktı.

Berlin’de emeklilik ve iklim kavgası büyüyor

Ancak Berlin’deki sorunlar ortadan kalkmış değil. Emeklilik paketine ek olarak, içten yanmalı motorların yasaklanmasına ilişkin kararların geri alınıp alınmaması da koalisyon içinde gerilimi tırmandırıyor.

En riskli dosya ise emeklilik paketi. CDU/CSU içindeki ‘emeklilik isyancılarının’ ayak diremesi, koalisyonun istikrarını tehdit eder boyuta ulaşmış durumda. SPD kanadı ise geri adım atmayacağını defalarca ilan etti.

Klingbeil, Çin’e gitmeden önce Merz’e net bir mesaj vermişti. Emeklilik paketinin mimarlarından, aynı zamanda SPD eş genel başkanı ve çalışma bakanı olan Bärbel Bas’ın hazırladığı taslağa ‘tek kelime dokunulmayacağını’ bildirdi.

Tasarıya göre emeklilik seviyesi, yani ortalama emekli aylığının ortalama ücrete oranı, 2031’e kadar yüzde 48 düzeyinde sabit tutulacak. Bu tarihten sonra oran aşağı çekilebilecek. SPD için bu yüzde 48 eşiği ‘kesinlikle pazarlık dışı bir kırmızı çizgi’ olarak görülüyor.

Merz’e karşı yumuşak dil, içerikte sert tutum

Klingbeil, emeklilik tartışmasında Merz’in SPD’ye tam karşı pozisyon almamasını not ediyor. Başbakan, özellikle CDU Gençlik Birliği’nin Bärbel Bas’a yönelttiği ‘koalisyon sözleşmesini aştı’ suçlamalarına mesafeli durdu.

Bu dayanışmanın karşılığında Klingbeil de kişisel olarak Merz’e sert çıkışlardan kaçınıyor. Siyah–kırmızı koalisyonun dengeleri o kadar hassas ki, iki isim de birbirini kamuoyu önünde yıpratmamaya özen gösteriyor.

Ancak bu ‘kişisel yumuşama’, içerikteki sertliği yumuşatmıyor. SPD, emeklilik yasasının içeriğinde geri adım atmak istemiyor. Sosyal demokratlar, en fazla bağlayıcı etkisi olmayan bir karar tasarısına ya da yasaya, gelecekte ilave emeklilik reformlarına ihtiyaç duyulabileceğini ifade eden sembolik bir önsöz eklenmesine onay verebileceklerini söylüyor.

Fakat bu formül, CDU/CSU içindeki isyankâr milletvekillerini ikna etmeye yetmiyor.

Klingbeil’den isyancı vekillere dolaylı mesaj

Klingbeil, Johannesburg’da yaptığı açıklamada “Dünya kendini yeniden konumlandırıyor, bizim de bunun parçası olma iddiamız olmalı. Uluslararası sorumluluğumuz yüksek” dedi.

Bu cümleler, satır aralarında emeklilik paketine başkaldıran vekillere dolaylı bir “Bu hükûmeti içeriden zayıflatmayı bırakın, Almanya’nın dışarıda kaybedecek vakti yok” uyarısı olarak da okunuyor.