Sosyal bakım sistemi çöküyor

İngiltere Parlamentosu’nun Sağlık ve Sosyal Bakım Komitesi, yetişkin sosyal bakım sisteminin “kırılma noktasına” geldiği uyarısında bulundu. Komiteye göre sistemin ayakta kalabilmesi, ancak ciddi mali yatırımla mümkün. Aksi hâlde milyonlarca insan temel bakım hizmetlerinden mahrum kalabilir.

Raporda, hükûmetlerin yıllardır sosyal bakımı yalnızca “vergi yükü” ya da “kaynak israfı” olarak gördüğü, oysa bu sistemin yaşam kalitesi, NHS üzerindeki yükün hafiflemesi ve ekonomik denge açısından hayati önemde olduğu belirtildi.

Rakamlar çarpıcı: Milyonlar bakım hizmetine erişemiyor

Komitenin verilerine göre, ülkede 65 yaş üstü 2 milyon kişi ve çalışma çağındaki 1,5 milyon kişi ihtiyaç duyduğu bakımı alamıyor. Hizmet alanların büyük bölümü ise düşük kaliteli uygulamalara mecbur bırakılıyor. Sistemi ayakta tutan en önemli unsur, kendi işlerini bırakarak yakınlarına bakan ve sayıları 1,5 milyonu aşan ücretsiz bakıcılar. Komite bu grubu “ikinci bir NHS” olarak tanımlıyor.

Reformun maliyetinin yüksek olabileceği, bazı tahminlere göre 17 milyar sterlini bulabileceği kabul ediliyor. Ancak mevcut sistemin her yıl 32 milyar sterlin harcadığı ve bu kaynağın büyük bölümünün verimsiz kullanıldığı vurgulanıyor.

Casey Komisyonu umut veriyor ama sınırlı kalabilir

Komitenin raporu, kısa süre önce kurulan ve Barones Louise Casey’nin başkanlık ettiği bağımsız sosyal bakım komisyonunun ardından yayımlandı. Komisyonun ulusal düzeyde yeni bir bakım sistemi planlaması bekleniyor. Ancak bazı uzmanlara göre, bu girişim yıllardır süregelen tartışmaları tekrarlamakla sınırlı kalabilir. Ayrıca komisyonun hazırlayacağı önerilerin, hükûmetin belirlediği bütçe sınırları içinde kalması şartı da kaygı yaratıyor.

“Ahlaki gerekçe güçlü ama tek başına yetmez”

Komite, reformların yalnızca etik temellere dayanamayacağını, sağlam bir mali zeminle desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Raporda şu ifadelere yer verildi:

Sosyal bakım reformunun ahlaki gerekçesi hiç bu kadar güçlü olmamıştı. Ancak bu, finansal bir temele oturtulmazsa başarısızlığa mahkûm olur.

Komite Başkanı Layla Moran da geçmiş hükûmetleri eleştirerek, “Kırık bir sosyal bakım sisteminin içinde yaşıyoruz. Reform pahalı olabilir ama hareketsizlik bize daha pahalıya mal oluyor” dedi.

Bakan Kinnock: Adım attık ama yeterli değil

Sosyal Bakım Bakanı Stephen Kinnock, göreve geldiklerinde sistemi derin bir kriz içinde devraldıklarını, 3,7 milyar sterlinlik bir finansman paketi ve çeşitli iyileştirmelerle ilerleme kaydettiklerini söyledi. Ancak derin reform ihtiyacını kabul ederek, “Bu yüzden Barones Casey liderliğinde bağımsız bir komisyon kurduk. İlk rapor gelecek yıl yayımlanacak” açıklamasını yaptı.