Rus silahlarında Hollanda yapımı çipler

Ukrayna askerî istihbaratının ele geçirdiği 5 binden fazla silah parçasını inceleyen RTL Nieuws, bunların 379’unun Hollanda menşeli olduğunu bildirdi. Hollanda parçalarının yüzde 91’i çip, kalanı diğer elektronik bileşen. Üretim tarihi belirlenebilen 32 Hollanda çipinin yüzde 65,6’sı 24 Şubat 2022’den sonra üretildi; bazıları bir yıldan da yeni.

Yaptırımlar deliniyor mu?

Avrupa Birliği, işgalin hemen ardından ileri teknoloji ihracatına kısıtlamalar getirdi. Ama Rus İHA ve füze sistemlerinde Hollanda çiplerinin görülmesi, yaptırımların üçüncü ülkeler üzerinden delindiğine işaret ediyor.

Hükûmetin tepkisi ve ek denetim

Hollanda Dışişleri Bakanlığı, Hollanda şirketlerine ait parçaların Rus silahlarında bulunmasını ‘son derece istenmeyen’ olarak niteledi. Bakanlık, Ukraynalı makamlarla yakın temas yürütüldüğünü, yaptırım delmelerini önlemeye ‘güçlü biçimde odaklandıklarını’ duyurdu. Uyum ve denetimi güçlendirmek için ek 36,5 milyon avro kaynak ayrıldı.

Uzmanların uyarısı: Sorun tedarik zinciri

Clingendael’den Maaike Okano-Heijmans ile PAX’tan silah ticareti uzmanı Frank Slijper, bu bulguların şirketlerin kasıtlı ihlali anlamına gelmediğini vurguluyor. Asıl sorunun Çin ve diğer transit ülkeler üzerinden yapılan yeniden satışlar ve bileşen ticaretindeki denetim boşlukları olduğuna dikkat çekiliyor.