Akademisyen ve öğrenciler bütçe kesintilerine karşı ayakta

- Haber: Ali Isıyel -

Hollanda’nın Groningen kentinde yaklaşık 60 üniversite çalışanı ve öğrenci, yükseköğretimdeki bütçe kesintilerini protesto etti. Rijksuniversiteit Groningen (RUG) ve Hanzehogeschool’dan gelen grup, dün (10 Haziran) tren istasyonu önünde eylem yaptı.

Aslında ülke çapında büyük bir gösteri Amsterdam’da düzenlenecekti. Ancak demiryolu şirketi NS çalışanlarının grevi nedeniyle eylem iptal edildi. Bunun üzerine sendikalı üniversite çalışanları, yaşadıkları şehirlerde protesto kararı aldı.

Grev nedeni: Bütçe kesintileri ve hükümet politikaları

Üniversite çalışanlarının grevine iki büyük akademik sendika AoB ve FNV öncülük etti. Grev, geçen hafta düşen aşırı sağcı Hollanda hükûmetinin eğitim politikalarına tepki olarak düzenlendi. Hükûmet, üniversite bütçesinden 1 milyar avronun savunma sanayisine aktarılmasını, yabancı öğrenci ve akademisyen alımlarının zorlaştırılmasını ve İngilizce programların sınırlandırılmasını planlıyordu.

Eyleme katılan Groningen Üniversitesi doktora öğrencisi ve AoB üyesi Efe Cengiz, Avrupadan Bülten’e verdiği demeçte, bu planların üniversitelerde ciddi bir dönüşüm başlattığını belirtti. Cengiz, 2024-2025 akademik yılıyla birlikte tüm üniversitelerin yeniden yapılandırmaya zorlandığını, yönetimlerin kesintilere ve devletin denetimlerine hazırlandığını söyledi.

Yapılan değişikliklerin özellikle sosyal bilimler, felsefe, sanat ve spor gibi bölümleri hedef aldığını vurgulayan Cengiz, “Bu alanlar küçültülürken, güvenlik odaklı sanayi-akademi işbirlikleri teşvik ediliyor. Oysa Hollanda’nın güvenliğe değil, özgür düşünceye ihtiyacı var” dedi.

“Güvenlik” bahanesiyle savunmaya bütçe

Cengiz’e göre hükûmetin politikaları ideolojik bir yön taşıyor. “Kesilen para, ‘güvenlik’ bahanesiyle silah sanayisine aktarılıyor” diyen Cengiz, "Oysa Hollanda kendi topraklarını savunmak için 200 yıldır savaşmadı. Askeri gücünü küresel güneydeki halklara karşı kullandı” dedi.

Bu planların sonbaharda gündeme gelmesinden bu yana üniversitelerin hızla yeniden yapılandığını belirten Cengiz, “Bence bu aceleci bir tavırdı. Şimdi hükûmet düştü ama üniversiteler hâlâ bu yapıyı sürdürmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.

NS grevine destek: Bizim de derdimiz aynı

Amsterdam’daki grevin iptal edilmesine neden olan NS çalışanlarının eylemi, bazı akademisyenlerce eleştirilmişti. Ancak Groningen’deki protestocular, tren çalışanlarına destek verdi. Cengiz, NS’nin özel bir şirket olmadığını ve çalışanlarının düşük ücretler, zor çalışma saatleri ve kötü ekipmanlar nedeniyle greve çıktığını hatırlattı.

“Biz onların grevini destekliyoruz, onlar da bizimkini. Aynı koşullarda mücadele ediyoruz” diyen Cengiz, akademisyenlerin bu konuda daha duyarlı olması gerektiğini söyledi. Cengiz ayrıca, NS grevinin, akademi grevini baltalamak için değil, aynı gün planlı olarak yapıldığını ve ortak bir dayanışma zemini oluşturduğunu vurguladı.

Filistin tepkisi de baskı nedeni

Cengiz, hükûmetin üniversitelere yönelik baskısında Filistin protestolarının da etkili olduğunu belirterek “Filistin’in özgürlüğünü savunan öğrenciler ve onları destekleyen akademisyenler uzun süredir protesto yapıyor. Hükûmet bu hareketleri bastırmak için üniversitelere karşı rövanşist bir tutum sergiliyor” dedi.

Groningen’deki gösteri boyunca AoB ve FNV sendikalarının pankartları taşındı. Eylemciler, hem eğitimdeki kesintilere hem de akademiye yönelik politik müdahalelere karşı mücadeleyi sürdüreceklerini açıkladı.